THẢM HỌA VÀ ỨNG PHÓ KHẨN CẤPThảm họa
MÔI TRƯỜNG VÀ ĐẤT ĐAIÔ truyền nhiễm và chất thải
Rừng với lâm nghiệp
Tài nguyên nước
Đất đai
CON NGƯỜI VÀ CHÍNH PHỦDân tộc thiểu số và người phiên bản địa
NỀN khiếp TẾ VÀ CÁC NGÀNHDữ liệu
CSDLChương trình
Chủ quyền Dữ liệu bạn dạng địa
Dữ liệu vì tác dụng công cộng
Giới thiệu chung
Việt phái nam là quốc gia đa dân tộc với 54 dân tộc thuộc sinh sống. Người ghê chiếm 85,4% dân số Việt Nam, với 78,32 triệu người. 53 dân tộc thiểu số (DTTS) còn lại chỉ chiếm 14,6% dân số cả nước (Xem bảng 1).1
Mặc dù Việt nam ủng hộ Tuyên bố về quyền của người bản địa (UNDRIP), bao gồm phủ không đồng nhất khái niệm người dân tộc thiểu số với người bản địa. Cố kỉnh vào đó, bao gồm phủ cần sử dụng thuật ngữ “dân tộc thiểu số” để chỉ tầm thường cho những người không thuộc dân tộc Kinh, thể hiện chủ trương “thống nhất vào đa dạng” của chủ yếu phủ.2
Giữa các DTTS cũng gồm rất nhiều khác biệt. Vào số đó, người Hoa (dân tộc Hán) tất cả nhiều đặc điểm văn hóa tương đồng với văn hóa Việt Nam, với họ cũng đóng vai trò quan tiền trọng vào nền tởm tế Việt Nam.3 vày vậy, người Hoa thường ko được ghi nhận là một “dân tộc thiểu số” ở Việt Nam.4Các dân tộc khác, ví dụ như dân tộc H’Mông với dân tộc Nùng chủ yếu sống dựa vào trồng trọt và duy trì đời sống văn hóa gắn liền với những quần thể rừng.5Các DTTS cũng được phân chia theo hệ ngôn ngữ. Ngôn ngữ của các dân tộc Việt phái nam được chia thành 8 nhóm: Việt – Mường, Tày – Thái, Môn – Khmer, Mông – Dao, Ka đai, phái mạnh đào, Hán cùng Tạng.696% những dân tộc thiểu số nói tiếng mẹ đẻ của họ.7
Bảng 1: Dân số vừa đủ cả nước cùng dân số dân tộc thiểu số
TT | Chỉ tiêu | Dân số (người) | Tỷ lệ (%) |
I | 91.713.345 | 100,0 | |
Trong đó | |||
Nam | 45.234.104 | 49,3 | |
Nữ | 46.479.241 | 50,7 | |
Thành thị | 31.131.496 | 33,9 | |
Nông thôn | 60.581.849 | 66,1 | |
II | 13.386.330 | 100,0 | |
Trong đó | |||
Nam | 6.721.461 | 50,2 | |
Nữ | 6.664.869 | 49,8 | |
Thành thị | 1.438.315 | 10,7 | |
Nông thôn | 11.948.015 | 89,3 |
Nguồn: Trung trung tâm Quyền của người dân tộc thiểu số với miền núi (HRC)
Địa bàn sinh sống
Đồng bào các DTTS thường tập trung vào các vùng núi với vùng sâu vùng xa8, tuy nhiên họ cũng phân bố rải rác rưởi trên toàn lãnh thổ Việt Nam bởi vì chiến tranh cùng nhập cư.Các DTTS sinh sống ở khu vực thành thị thường sung túc hơn những DTTS sống ở khu vực nông thôn. 9 Nhiều làng, xã bao gồm tới 3-4 DTTS không giống nhau cùng sinh sống.10Vị trí địa lý đóng một vai trò quan tiền trọng trong các tập tục văn hóa của những DTTS, tuy vậy cũng đồng thời tạo ra những rào cản trong việc tiếp cận cơ sở hạ tầng và các dịch vụ công như y tế cùng giáo dục.11
Biểu đồ 1: Dân tộc thiểu số Việt Nam
Nguồn: Dữ liệu khảo liền kề 53 DTTS năm 2015, Ủy ban Dân tộc
Khả năng tiếp cận cơ sở vật chất cơ bản tại những địa bàn người DTTS sinh sống chủ yếu vẫn còn hạn chế. 72% DTTS không có nhà vệ sinh đạt chuẩn, với hơn ¼ số hộ DTTS không được tiếp cận với nguồn nước hợp vệ sinh.12 Tỉ lệ hộ bao gồm điện sinh hoạt tương đối cao ở Việt Nam, tuy vậy phần lớn những hộ sinh sống tại khu vực vực nông thôn và vùng núi chưa được sử dụng điện lưới, gây ra tình trạng mất cân đối vào đời sống đồng bào DTTS.
Bạn đang xem: Việt nam bao nhiêu dân tộc
Tuy còn thiếu thốn về điều kiện giáo dục so với đồng bào Kinh,13các DTTS đều gồm đại diện với sứ mệnh cán bộ với công chức trong số cấp chính quyền, đặc biệt là cấp tỉnh với thành phố.14Tuy nhiên, trình độ văn hóa, đặc biệt là tỷ lệ biết chữ có khác biệt lớn giữa những nhóm DTTS. Tỷ lệ trung bình cho 53 DTTS là 79,8%, tuy vậy con số này biến thiên từ mức thấp nhất là 34,6% với dân tộc La Hủ, tới cao nhất là những dân tộc Thổ, Mường, Tày với Sán Dìu đạt 95%. Tỷ lệ người lao động là DTTS đã qua đào tạo bằng 1/3 của cả nước.15
Một trong những rào cản của giáo dục ở vùng cao chính là khoảng giải pháp địa lý. Nhiều học sinh người DTTS phải đi một quãng đường xa để tới trường phổ thông, thường rơi vào khoảng từ 9 km thậm chí lên tới 70 km16 phân phối đó, người được đi học chủ yếu vẫn là nam giới giới, vì tư tưởng lỗi thời “trọng nam khinh thường nữ” vẫn còn tồn tại ở đồng bào DTTS.
Biểu đồ 2: Tỷ lệ người dân tộc thiểu số biết đọc cùng viết phổ thông năm 2015Nguồn: Trung trọng điểm Quyền của người dân tộc thiểu số với miền núi (HRC) 2015Văn hóa, Sinh kế, cùng Đất đai
Tuy các DTTS tất cả sự không giống biệt với nhau về phong tục tập quán, rừng vẫn đóng vai trò quan trọng với phần lớn những DTTS. Người Mông, Thái, Dao đỏ, Vân Kiều, Ja Rai, Ê Đê, và cha Na sinh sống trên nhiều tỉnh thành bên trên cả nước vẫn nương tựa vào rừng cộng đồng. Họ tất cả những quần thể rừng thiêng phục vụ mục đích về trung khu linh tín ngưỡng cũng như người Kinh tất cả đền thờ với nhà thờ mẫu họ. Luật tục cũng quy định những khu vực rừng đầu nguồn, rừng nguồn nước nơi người dân thờ Thần Nước. Trong khi còn có các khu rừng khai thác sản phẩm thông thường của cả thôn bản, ví dụ như dược liệu, củi, và vật liệu để có tác dụng đồ thủ công.17 Hình thức quản lý rừng truyền thống theo cộng đồng đóng vai trò quan tiền trọng vào phong tục tập tiệm cũng như sinh kế của những DTTS tại Việt Nam. Dưới đây là phim tài liệu về Người H’Mông và lễ cúng những vị thần rừng tại xóm Sín Chéng, Huyện Simacai, Tỉnh lào cai do
Trung trung tâm Tư vấn Quản lý Bền vững Tài nguyên cùng Phát triển Văn hóa Cộng đồng Đông nam giới Á (CIRUM) biên tập.
Ngoài sản xuất lâm nghiệp, sản xuất nông nghiệp là sinh kế với nhiều DTTS.18Cả nhì hình thức canh tác lâm nghiệp cùng nông nghiệp đều cần có đất. Tuy nhiên các DTTS vẫn còn gặp nhiều khó khăn khăn về quyền đất đai để gia hạn hoạt động sản xuất với sinh hoạt văn hóa. Trong nỗ lực bảo vệ sinh kế với khuyến khích bảo vệ môi trường, một số cộng đồng đã được chủ yếu phủ giao đất để họ tiếp tục quản lý rừng truyền thống theo cộng đồng.19Tuy nhiên việc có tác dụng này chưa được phổ biến rộng rãi. Năm 2015, chỉ bao gồm 26% tổng diện tích đất rừng được giao cho các hộ, và chỉ bao gồm 2% được giao mang đến cộng đồng quản lý.20 cấp dưỡng đó, mặc cho dù Luật Đất đai thừa nhận quyền sở hữu đất đai theo luật tục, đất đai phần lớn vẫn thuộc sự quản lý của chủ yếu phủ, với Luật Dân sự ko thừa nhận cộng đồng như một pháp nhân.21
Tác động của luật
Có nhiều khác biệt về chính sách, luật pháp và các quy định liên quan đến quyền sở hữu đất đai và rừng giữa những tỉnh thành trên cả nước.22Điều này ảnh hưởng đến phụ nữ DTTS. Theo truyền thống, họ được xem như là những người lưu giữ tri thức về người bản xứ cũng như những người bảo vệ rừng, tuy nhiên vai trò này không được ghi nhận vào luật.23Hệ thống đăng ký tin tức đất đai chỉ mới bắt đầu (năm 2014) quy định cần cả thương hiệu của vợ và chồng trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.24Kể cả khi có tên trên các văn bản này, nhiều phụ nữ thừa nhận họ thiếu tự tin lúc đưa ra những quyết định tương quan đến sử dụng đất.25
Hiến pháp nước CHXH Chủ nghĩa Việt phái mạnh đảm bảo quyền bình đẳng cho tất cả công dân Việt Nam, vào đó tất cả quyền của những dân tộc thiểu số.26 Việt Nam không tồn tại một bộ luật riêng về DTTS nhưng gồm riêng một cơ quan tiền ngang bộ phụ trách các vấn đề về DTTS đó là Uỷ ban Dân tộc.27Trong giai đoạn 2011 – 2015, bên nước đã phát hành 180 văn bản quy phạm pháp luật nhằm bảo đảm các quyền cùng lợi ích hợp pháp của các DTTS28Có nhiều chế độ đã đẩy mạnh hiệu quả tốt như Nghị quyết số 30a/2008/NQ-CP về giảm nghèo bền vững và cơ chế hỗ trợ bên ở đến hộ nghèo.29Mặc mặc dù được ghi nhận trong những văn bản pháp luật và bao gồm sách, những DTTS vẫn là những đối tượng dễ bị tổn thương, nhất là lúc họ bị mất đi những cánh rừng, nơi khởi nguồn tín ngưỡng cùng phong tục tập cửa hàng của họ.30Các chế độ liên quan tiền đến người DTTS chưa thực sự giải quyết được những vấn đề đặt ra, do có sự chồng chéo cánh về nội dung. Thêm vào đó, triển khai luật còn chưa hiệu quả.31 Nguồn lực để triển khai chính sách còn hạn chế, dẫn đến việc điều phối cùng triển khai thiếu hiệu quả. Phân phát triển đất đai và nhập cư càng tăng thêm sức ép lên quyền của các DTTS32Các chính sách dân tộc cần tập trung giải quyết nhu cầu mang lại từng đối tượng cụ thể, thay vì thiết kế theo phương thức “một can thiệp phù hợp đến tất cả”.33Không có nhiều chế độ được xây dựng theo cách tiếp cận từ dưới lên.34 tuy vậy, năm 2015 Chính phủ Việt phái nam đã tiến hành khảo sát những DTTS lần đầu tiên, minh chứng đến việc xây dựng chế độ dành riêng cho những DTTS.35 bên trên thực tế, dữ liệu từ khảo gần kề này được sử dụng mang lại Hoạch định chính sách phát triển cho những vùng DTTS giai đoạn 2016-2020.36 Nỗ lực này đáng được ghi nhận, mặc dù trên thực tế vẫn còn những hạn chế tương quan đến quá trình thu thập dữ liệu.37
Mặc cho dù đã gồm nhiều nỗ lực nhằm cải thiện bất bình đẳng giới ở Việt Nam, vấn đề này vẫn còn tồn tại với ảnh hưởng đặc biệt tới cộng đồng DTTS. 38 Cần tất cả nhiều chương trình cụ thể hơn hướng tới đối tượng phụ nữ DTTS39Ví dụ, tương quan tới đất đai, cần có những biện pháp để góp cải thiện sự chủ động và tự tin cho phụ nữ DTTS. Một ví dụ khác, để tăng cường tiếp cận những dịch vụ y tế với chăm sóc sức khỏe sinh sản,40, giáo dục và các dịch vụ khác cần được cung cấp dưới hình thức dễ tiếp cận, nhất là về ngôn ngữ vì phần lớn người DTTS ko nói tiếng Việt, cùng phụ nữ DTTS bao gồm tỷ lệ biết chữ thấp hơn so với phái nam giới.41
Cho tôi hỏi dân tộc bản địa thiểu số là gì? hiện nay, nghỉ ngơi Việt Nam, những dân tộc nào được xem như là dân tộc thiểu số? - Thanh hiền hậu (Gia Lai)
Dân tộc thiểu số là gì? dân tộc bản địa thiểu số tất cả những dân tộc nào?
Về vụ việc này, THƯ VIỆN PHÁP LUẬT lời giải như sau:
1. Dân tộc thiểu số là gì?
Căn cứ khoản 2, 3 Điều 4 Nghị định 05/2011/NĐ-CP thì:
- dân tộc thiểu số là những dân tộc có số dân ít hơn so với dân tộc nhiều phần trên phạm vi giáo khu nước cùng hòa làng mạc hội công ty nghĩa Việt Nam.
- Dân tộc đa số là dân tộc bản địa có số dân chỉ chiếm trên 50% tổng số lượng dân sinh của cả nước, theo khảo sát dân số quốc gia.
Theo Thông cáo báo chí kết quả sơ bộ Tổng khảo sát dân số và nhà tại năm 2019, toàn quốc tất cả 82.085.729 người dân tộc bản địa Kinh, chiếm 85,3% cùng 14.123.255 người dân tộc khác, chiếm phần 14,7% tổng số lượng dân sinh của cả nước.
Như vậy, những dân tộc thiểu số ở nước ta là 53 dân tộc bản địa trong thành phần dân tộc Việt Nam, trừ dân tộc Kinh là dân tộc bản địa đa số.
2. Danh sách những dân tộc thiểu số nghỉ ngơi Việt Nam
Mã số | Tên dân tộc | Một số tên gọi khác | Địa bàn trú ngụ chính |
01 | Kinh | Kinh (Việt) | Trên cả nước. |
02 | Tày | Thổ, Ngạn, Phén, Thù Lao, page authority Dí... | Lạng Sơn, Cao Bằng, Tuyên Quang, Hà Giang, Bắc Kạn, yên Bái, Thái Nguyên, Lào Cai, Đắk Lắk, Bắc Giang, Quảng Ninh, Hòa Bình, Lâm Đồng,... |
03 | Thái | Tày Khao* hoặc Đón (Thái Trắng*), Tày Đăm* (Thái Đen*), Tày Mười, Tày Thanh (Mán Thanh), hàng Tổng (Tày Mường), page authority Thay, Thổ Đà Bắc, Tày Dọ**, Tay**... | Sơn La, Nghệ An, Thanh Hoá, Điện Biên, Lai Châu, yên ổn Bái, Hoà Bình, Đắk Lắk, Đắk Nông, Lâm Đồng,... |
04 | Hoa | Triều Châu, Phúc Kiến, Quảng Đông, Quảng Tây**, Hải Nam, Hạ*, Xạ Phạng*, Xìa Phống**, Thảng Nhằm**, Minh Hương**, Hẹ**, quý phái Phang**... | Tp hồ nước Chí Minh, Đồng Nai, Sóc Trăng, Kiên Giang, bạc Liêu, Bắc Giang, bắt buộc Thơ, Lâm Đồng, Bình Dương, An Giang, Bình Thuận, Bà Rịa-Vũng Tàu,... |
05 | Khmer | Cul, Cur, Cu, Thổ, Việt nơi bắt đầu Miên, Khơ Me, Krôm... | Sóc Trăng, Trà Vinh, Kiên Giang, An Giang, bạc Liêu, Cà Mau, Vĩnh Long, buộc phải Thơ, Hậu Giang, Bình Phước, Tây Ninh, Tp hồ Chí Minh,... |
06 | Mường | Mol (Mual, Mon**, Moan**), Mọi* (1), đều bi, Ao Tá (Ậu Tá)... | Hoà Bình, Thanh Hóa, Phú Thọ, đánh La, tp hà nội (Hà Tây), Ninh Bình, yên Bái, Đắk Lắk, Đồng Nai, Gia Lai,... |
07 | Nùng | Nùng Xuồng, Nùng Giang, Nùng An, Nùng Inh**, Nùng Phàn Slinh, Nùng Cháo, Nùng Lòi, Nùng Quy Rin, Nùng Dín**, Khèn Lài, Nồng**… | Lạng Sơn, Cao Bằng, Bắc Giang, Hà Giang, Thái Nguyên, Đắk Lắk, Bắc Kạn, Lào Cai, Lâm Đồng, Đắk Nông, Bình Phước, Đồng Nai, im Bái,... |
08 | Mông | Mèo, Hoa, Mèo Xanh, Mèo Đỏ, Mèo Đen, Ná Mẻo (Na Miẻo), Mán Trắng, Miếu Ha**... | Hà Giang, Điện Biên, sơn La, Lào Cai, im Bái, Cao Bằng, Nghệ An, Bắc Kạn, Tuyên Quang, Thanh Hóa, Đắk Lắk,... |
09 | Dao | Mán, Động*, Trại*, Xá*, Dìu*, Miên*, Kiềm*, Miền*, Dao Quần Trắng, Dao Đỏ, Dao Quần Chẹt, Dao Lô Gang, Dao Tiền, Dao Thanh Y, Dao Lan Tẻn, Đại Bản*, tè Bản*, Cóc Ngáng*, Cóc Mùn*, đánh Đầu*, Kìm Miền**, Kìm Mùn** … | Hà Giang, Tuyên Quang, Lào Cai, yên Bái, Quảng Ninh, Cao Bằng, Bắc Kạn, Lai Châu, lạng Sơn, Thái Nguyên, tô La, Hòa Bình, Phú Thọ, Đắk Lắk, Đắk Nông,... |
10 | Gia Rai | Giơ Rai, Tơ Buăn, Chơ Rai, Hđrung (Hbau, Chor), Aráp**, Mthur**… | Gia Lai, Kon Tum, Đắk Lắk, Bình Thuận,... |
11 | Ngái | Xín, Lê, Đản, khách hàng Gia*, Ngái Hắc Cá**, Ngái Lầu Mần**, Hẹ**, Xuyến**, Sán Ngải**... | An Giang, Thái Nguyên, Thái Bình, Tp hồ nước Chí Minh, Đồng Nai, Bà Rịa-Vũng Tàu, Trà Vinh, Đồng Tháp, Bình Thuận, Hà Nam,... |
12 | Ê Đê | Ra Đê, Ê Đê Êgar**, Đê, Kpa, A Đham, Krung, Ktul, Đliê Hruê, Blô, Kah**, Kdrao**, Dong Kay**, Dong Mak**, Ening**, Arul**, Hwing**, Ktlê**, Êpan, Mđhur (2), Bih, … | Đắk Lắk, Phú Yên, Đắk Nông, Khánh Hoà,... |
13 | Ba Na | Gơ Lar, Tơ Lô, Giơ Lâng, (Y lăng,), Rơ ngao, Krem, Roh, Con | Gia Lai, Kon Tum, Bình Định, Phú Yên, Đắk Lắk,... |
14 | Xơ Đăng | Xơ Teng, Hđang, Tơ Đra, Mơ Nâm, Ha Lăng, Ca Dong, Kmrâng*, con Lan, Bri La, Tang*, Tà Trĩ**, Châu**... | Kon Tum, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Đắk Lắk, Gia Lai,... |
15 | Sán Chay | Cao Lan*, Mán Cao Lan*, Hờn Bạn, Sán Chỉ* (còn hotline là tô tử* cùng không bao hàm nhóm Sán Chỉ sinh sống Bảo Lạc cùng Chợ Rạ), Chùng**, Trại**… | Tuyên Quang, Thái Nguyên, Bắc Giang, Quảng Ninh, yên ổn Bái, Cao Bằng, lạng Sơn, Đắk Lắk, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Bắc Kạn,… |
16 | Cơ Ho | Xrê, Nốp (Tu Lốp), Cơ Don, Chil, (3), Lat (Lach), Tơ Ring... | Lâm Đồng, Bình Thuận, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Đồng Nai,... |
17 | Chăm | Chàm, Chiêm**, Chiêm Thành, siêng Pa**, chăm Hroi, chăm Pông**, Chà và Ku**, siêng Châu Đốc** ... | Ninh Thuận, Bình Thuận, Phú Yên, An Giang, Tp hồ nước Chí Minh, Bình Định, Tây Ninh,... |
18 | Sán Dìu | Sán Dẻo*, Sán Déo Nhín** (Sơn Dao Nhân**), Trại, Trại Đất, Mán Quần Cộc, Mán váy Xẻ**... | Thái Nguyên, Vĩnh Phúc, Bắc Giang, Quảng Ninh, Tuyên Quang, Hải Dương, Đồng Nai, Đắk Lắk … |
19 | Hrê | Chăm | Quảng Ngãi, Bình Định, Kon Tum, Đắk Lắk, Gia Lai,... |
20 | Mnông | Pnông, Mnông Nông, Mnông Pré, Mnông Bu đâng, Đi | Đắk Lắk, Đắk Nông, Quảng Nam, Lâm Đồng, Bình Phước,... |
21 | Raglay | Ra Clây*, Rai, La Oang , Noang... | Ninh Thuận, Khánh Hòa, Bình Thuận, Lâm Đồng,... |
22 | Xtiêng | Xa Điêng, Xa Chiêng**, Bù Lơ**, Bù Đek** (Bù Đêh**), Bù Biêk**... | Bình Phước, Tây Ninh, Đồng Nai, Lâm đồng,... |
23 | Bru Vân Kiều | Măng Coong, Tri Khùa... | Quảng Trị, Quảng Bình, Đắk Lắk, vượt Thiên-Huế,... |
24 | Thổ (4) | Người công ty Làng**, Mường**, Kẹo, Mọn, Cuối, Họ, Đan Lai, Ly Hà, Tày Pọng,Con Kha, Xá Lá Vàng(5)... | Nghệ An, Thanh Hóa, Lâm Đồng, Đồng Nai, Điện Biên, Đắk Lắk, Phú Thọ, tô La,... |
25 | Giáy | Nhắng, Dẩng*, Pầu Thìn*, Pu Nà*, Cùi Chu* (6), Xa*, Giảng**... | Lào Cai, Hà Giang, Lai Châu, yên ổn Bái,... |
26 | Cơ Tu | Ca Tu, Cao*, Hạ*, Phương*, Ca Tang*(7)... | Quảng Nam, quá Thiên-Huế, Đà Nẵng,... |
27 | Gié Triêng | Đgiéh*, Ta Riêng*, Ve(Veh)*, Giang Rẫy Pin, Triêng, Treng*, Ca Tang(7), La Ve, Bnoong (Mnoong)**, Cà Tang*… | Kon Tum, Quảng Nam,... |
28 | Mạ | Châu Mạ, Chô Mạ**, Chê Mạ**, Mạ Ngăn, Mạ Xóp, Mạ Tô, Mạ Krung… | Lâm Đồng, Đắk Nông, Đồng Nai, Bình Phước,... |
29 | Khơ mú | Xá Cẩu, Khạ Klẩu**, Măng Cẩu**, Mứn Xen, Pu thênh, Tềnh, Tày Hay, Kmụ**, Kưm Mụ**... | Nghệ An, Điện Biên, tô La, Lai Châu, yên ổn Bái, Thanh Hóa,... |
30 | Co | Cor, Col, Cùa, Trầu | Quảng Ngãi, Quảng Nam,... Xem thêm: “ Kẻ Mạnh Không Phải Là Kẻ Giẫm Lên Vai Người Khác Để Thỏa Mãn Lòng Ích Kỉ |
31 | Tà Ôi | Tôi Ôi, pa Co, page authority Hi (Ba Hi), Kan Tua**, Tà Uốt**... | Thừa Thiên-Huế, Quảng Trị,... |
32 | Chơ Ro | Dơ Ro, Châu Ro, Chro**, Thượng**... | Đồng Nai, Bà Rịa-Vũng Tàu, Bình Thuận,... |
33 | Kháng | Xá Khao*, Xá Súa*, Xá Dón*, Xá Dẩng*, Xá Hốc*, Xá Ái*, Xá Bung*, Quảng Lâm*, Mơ Kháng**, Háng**, Brển**, kháng Dẩng**, chống Hoặc**, chống Dón**, chống Súa**, Bủ Háng Cọi**, Ma Háng Bén**... | Sơn La, Điện Biện, Lai Châu,... |
34 | Xinh Mun | Puộc, Pụa*, Xá**, Pnạ**, Xinh Mun Dạ**, Nghẹt**... | Sơn La, Điện Biên,... |
35 | Hà Nhì | Hà hai Già**, U Ni, Xá U Ni, Hà hai Cồ Chồ**, Hà nhị La Mí**, Hà nhì Đen**... | Lai Châu, Điện Biên, Lào Cai,... |
36 | Chu Ru | Chơ Ru, Chu*, Kru**, Thượng** | Lâm Đồng, Ninh Thuận,... |
37 | Lào | Lào Bốc (Lào Cạn**), Lào Nọi (Lào Nhỏ**), Phu Thay**, Phu Lào**, gắng Duồn**, Thay**, nuốm Nhuồn**... | Lai Châu, Điện Biên, tô La, Đắk Lắk,... |
38 | La Chí | Cù Tê, La Quả*, Thổ Đen**, Mán**, Xá**... | Hà Giang, Lào Cai,... |
39 | La Ha | Xá Khao*, Khlá Phlạo (La Ha Cạn), La Ha Nước (La Ha Ủng), Xá Cha**, Xá Bung**, Xá Khao**, Xá Táu Nhạ**, Xá Poọng**, Xá Uống**, Bủ Hả**, Pụa**... | Sơn La, Lai Châu,... |
40 | Phù Lá | Bồ khô Pạ (Phù Lá Lão**), Mu Di*, Pạ Xá*, Phó, Phổ*, Vaxơ, yêu cầu Thin**, Phù Lá Đen**, Phù La Hán**... | Lào Cai, yên ổn Bái, Hà Giang, Điện Biên,... |
41 | La Hủ | Lao*, Pu Đang Khù Xung, Cò Xung, Khả Quy, cọ Sọ**, Nê Thú**, La Hủ na (Đen), La Hủ Sử (Vàng), La Hủ Phung (Trắng), Xá Lá Vàng**... | Lai Châu,... |
42 | Lự | Lừ, Nhuồn (Duôn), Mùn Di*, Thay**, chũm Lừ**, Phù Lừ**, Lự Đen (Lự Đăm)**, Lự Trắng**... | Lai Châu, Lâm Đồng,... |
43 | Lô Lô | Sách*, Mây*, Rục*, Mun Di**, Di**, Màn Di**, Qua La**, Ô Man**, Lu Lộc Màn**, Lô Lô Hoa**, Lô Lô Đen**... | Cao Bằng, Hà Giang, Lai Châu,... |
44 | Chứt | Mã Liêng*, A Rem,Tu Vang*, page authority Leng*, Xơ Lang*, Tơ Hung*, Chà Củi*, Tắc Củi*, U Mo*,Xá Lá Vàng*, Rục**, Sách**, Mày**, Mã Liềng**... | Quảng Bình, Hà Tĩnh, Đắk Lắk,... |
45 | Mảng | Mảng Ư, Xá Lá Vàng*, Xá Mảng**, Niểng O**, Xá Bá O**, Mảng Gứng**, Mảng Lệ**... | Lai Châu, Điện Biên,... |
46 | Pà Thẻn | Pà Hưng, Tống*, Mèo Lài**, Mèo Hoa**, Mèo Đỏ**, chén Tiên Tộc**... | Hà Giang, Tuyên Quang,... |
47 | Cơ Lao | Tống*, Tứ Đư**, Ho Ki**, Voa Đề**, Cờ Lao Xanh**, Cờ Lao Trắng**, Cờ Lao Đỏ**... | Hà Giang, Tuyên Quang,.... |
48 | Cống | Xắm Khống, Mấng Nhé*, Xá Xeng*, Phuy A**... | Lai Châu, Điện Biên,... |
49 | Bố Y | Chủng Chá, Trọng Gia, Tu Dí, Tu Din*... | Lào Cai,... |
50 | Si La | Cù Dề Xừ, Khả Pẻ... | Lai Châu, Điện Biên,... |
51 | Pu Péo | Ka Pèo, Pen Ti Lô Lô, La Quả**... | Hà Giang, Trà Vinh,... |
52 | Brâu | Brao | Kon Tum,... |
53 | Ơ Đu | Tày Hạt, I Đu**, | Nghệ An. |
54 | Rơ Măm | Kon Tum,... |
* Chú thích:
(1) là tên người Thái chỉ bạn Mường.
(2) Mđhur là một trong nhóm trung gian giữa tín đồ Ê-đê cùng Gia-rai. Có một số trong những làng Mđhur nằm trong địa phận của tỉng Gia Lai, Kon Tum cùng Cheo Reo, tiếp cận với những người Gia-rai, nay đã tự báo là fan Gia-rai.
(3) Chil là 1 trong những nhóm địa phương của dân tộc Mnông. Một phần tử lớn fan Chil thiên di xuống phía Nam, cư trú lẫn với những người Cơ-ho, nay đã tự báo là bạn Cơ-ho. Còn bộ phận ở lại quê nhà cũ, gắn với người Mnông, vẫn trường đoản cú báo là Mnông.
(4) Thổ đây là tên từ gọi, không giống với thương hiệu Thổ trước kia dùng để chỉ nhóm Tày làm việc Việt Bắc, team Thái ở Đà Bắc với nhóm Khơ-me làm việc đồng bằng sông Cửu Long.
(5) Xá Lá Vàng: tên chỉ nhiều dân tộc bản địa sống du cư làm việc vùng biên giới.
(6) Cùi Chu (Quý Chân) có bộ phận ở Bảo Lạc (Cao Bằng) sống xen kẽ với tín đồ Nùng, được xếp vào fan Nùng.
(7) Ca-tang: tên gọi chung những nhóm bạn ở miền núi Quảng Nam, Đà Nẵng, trong vùng tiếp cận kề Lào. Yêu cầu phân biệt tên thường gọi chung này với tên thường gọi riêng của từng dân tộc.
* Chỉ lộ diện trong "Danh mục các thành phần dân tộc Việt Nam...";
** Chỉ xuất hiện trong "Miền núi Việt Nam,...".
3. Chế độ cán bộ người dân tộc thiểu số
Điều 11 Nghị định 05/2011/NĐ-CP biện pháp về chế độ cán bộ người dân tộc bản địa thiểu số như sau:
- Cán cỗ người dân tộc thiểu số có năng lượng và đủ tiêu chuẩn phù hợp quy định của pháp luật, được bổ nhiệm vào những chức danh cán bộ chủ chốt, cán bộ cai quản các cấp.
Ở những địa phương vùng dân tộc thiểu số, độc nhất thiết phải có cán cỗ chủ chốt người dân tộc thiểu số.
- Đảm bảo tỷ lệ hợp lí cán cỗ người dân tộc thiểu số, ưu tiên cán cỗ nữ, cán bộ trẻ tham gia vào những cơ quan, tổ chức triển khai trong khối hệ thống chính trị các cấp.
- các Bộ, ngành, địa phương có trọng trách quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, té nhiệm, sử dụng hàng ngũ cán bộ nhân viên người dân tộc thiểu số.
