Nhà văn Dương Hà và mặt Dòng Sông Trẹm. Tuỳ cây bút Nguyễn Thị Hàm
Anh

04 Mar 2019 Leave a comment


Nguyễn Thị Hàm Anh

(Việt Luận – The Vietnamese Herald)

(Chân dung đơn vị văn Dương Hà)

Tôi qua phà Thủ Thiêm. Chú ý sông Saigon to lớn vỗ sóng mặt mạn phà, tôi địa chỉ đến tên một dòng sông của cuốn truyện vừa new xem. Sông Trèm Trẹm nghỉ ngơi Cà Mau phân tách vùng U Minh thành hai miền U Minh Thượng cùng U Minh Hạ. Chiếc sông tan qua thị trấn An Minh (Kiên Giang) cùng Thới Bình (Cà Mau) đang trở thành nổi tiếng lúc nó được để tựa cho một cuốn tè thuyết của phòng văn Dương Hà: bên Dòng Sông Trẹm.

Bạn đang xem: Bên dòng sông trẹm

Tôi đang trê tuyến phố đến thăm đơn vị văn. Trước kia ông ở mặt đường Cao Thắng- quận 3, nay dọn về Thủ Thiêm- q2 ở cùng với một bạn con gái. Con đi làm việc suốt ngày. Thủ Thiêm còn vắng vẻ, ít mặt hàng quán, chợ búa bắt buộc thỉnh thoảng ông cần vào nội thành mua thức ăn về dự trữ. 1 mình trong căn nhà rộng rãi, ai oán quá đề xuất ông ra tiệm nước ngay gần đó. Điểm trọng tâm xong, với ly bia trước mặt, ông thường ngồi đấy luôn luôn từ sáng đến chiều tối new về. Ngày nào cũng đều đặn, tương đương nhau như vậy.

Mặc cho dù bữa rượu ngày hôm trước còn ngầy ngật nhưng ông vẫn nhất mực kéo mọi người ra ngoài. Ông cười cợt nói: Ngồi quán bắt đầu khí thế…

Nhà văn Dương Hà thương hiệu thật Dương Văn Chánh, sinh vào năm 1934 tại bạc đãi Liêu, đáng lẽ học ở bắt buộc Thơ, ông quăng quật quê lên Saigon sống. Ông là chúng ta đồng môn với công ty văn Ngọc Linh, Hoàng Hải Thủy, Phượng Hải sống trường Tân Thanh. Lúc này Tân Thanh gồm hai đưa ra nhánh. Một trường nằm trên phố Phạm Hồng Thái bởi vì kỹ sư Phan Út làm hiệu trưởng, ngôi trường kia nằm ở cư xá Đô Thành do ông Thái sanh Khương tiên phong nơi đơn vị thơ Trần tài năng theo học.

Ở tp một thời hạn ngắn, ông bắt đầu thử mức độ vào nghiệp văn khôn cùng sớm. Từ năm mới mười mấy tuổi, ông đang gửi truyện ngắn cho báo tin Điển của Nguyễn Dân.

Sau đó vào khoảng thời gian 1952, ông làm thư ký kết toà soạn mang lại tờ Mạch Sống, Nhân Loại. Rồi chuyển hẳn sang thử viết phóng sự gửi mang lại tờ giờ Dội của è Tấn Quốc.

Khoảng 53, 54, ông chuyển qua cộng tác với Saigon Mới. Ban đầu công vấn đề của một phóng viên quèn, ông chạy lui tới bệnh viện, tòa án, cò bót… nhằm lượm nhặt đủ nhiều loại tin cung ứng cho mục Từ vì vậy Tỉnh. Tuy nhiên bà cây bút Trà rất biết nhìn người, sau này bà không giao mang đến ông chạy phóng sự nữa mà chỉ siêng viết đái thuyết hằng ngày thôi. Ông rất hợp với cái “e” của bà bút Trà. Dần dần, từ giã luôn các bước phóng viên chăm đi rước tin vặt, bên văn Dương Hà chỉ chuyên tâm vào lãnh vực đái thuyết. Mọi vấn đề trở nên dễ dàng với ông. Khoảng tầm 1955, 57, đồng thời làm những phụ trang Điện Ảnh, Tân Nhạc, Kịch Trường, sảnh Khấu…, ông viết feuilleton đầu tiên cho báo Saigon Mới, tiếp đến cùng dịp viết cho những tờ thiếu phụ Diễn Đàn, đàn bà Ngày Mai, Thẩm Mỹ…

Truyện hàng ngày hấp dẫn, tương xứng với độc giả thanh nữ của báo. Một số loại tiểu thuyết này thu hút lượng người hâm mộ tăng hẳn lên, nhờ vắt báo phân phối rất chạy. Ông ban đầu nổi tiếng bên văn viết feuilleton ăn uống khách. Cứ vừa đăng hết truyện trên báo là ông đã cho ra sách ngay. Truyện đã hấp dẫn trên nhật báo nên những khi in thành sách tiêu thụ vô cùng nhanh. Hồ hết cuốn này sau này đều được tái bản nhiều lần.

Làm phóng viên báo chí phải chạy đem tin tuy thế viết đái thuyết chỉ cần nằm nhà. Ông thuê chống ở hotel Đại Nam, ngồi viết miệt mài suốt ngày. Đến giờ, thợ chuẩn bị chữ các báo mang lại tận hotel lấy phiên bản thảo của ông.

Sau thời kỳ hồ Biểu Chánh là Lê Minh Hoàng Thái Sơn… Ngọc sơn rồi đến quy trình tiến độ tung hoành của thể nhiều loại tiểu thuyết tình cảm tư tưởng xã hội feuilleton mà tiêu biểu là đơn vị văn Dương Hà, Trọng Nguyên, bà Tùng Long, bà lan Phương…

Với giọng văn rặt phái nam bộ, tiểu thuyết của ông khôn xiết được ưa thích. Ông lồng gần như câu chuyện tình cảm muôn đời vào toàn cảnh thực tế. Khung cảnh, địa danh trong truyện đều phải sở hữu thật, ai ai cũng biết. Đó là red color quạch đặc trưng của nước sông Trèm Trẹm vào mùa mưa, mặt hàng dừa nước ven kênh rạch, cái tam bản thương hồ nước ngược xuôi trên kinh Xã Thoàn, khiếp Phó Sinh… hình như còn cảnh giã gạo, xay lúa, chèo thuyền… là đông đảo sinh hoạt ngày hay quen thuộc.

Vì rứa khi đọc truyện, độc giả cảm thấy do địa điểm có thực, trong bối cảnh với diễn biến thật mà lại ai nấy từng nghe đến, đi qua, thậm chí còn ở tức thì đó. Hầu như ngang trái, éo le, vì thế trở nên gần gũi, đời thường xuyên hơn. Câu truyện lỗi cấu bên cạnh đó cũng biến thành chuyện thật xẩy ra quanh quất. Tới nỗi ngay cả độc giả cũng có người tin nó từng xẩy ra ở địa phương của mình.

Theo như cách viết đái thuyết bấy giờ, giống như Hồ Biểu Chánh, Lê văn Trương… văn bản truyện Dương Hà bao giờ cũng là những mối tình trắc trở, trong chiến tranh ác liệt, đạo lý cổ điển vẫn được giữ gìn. Kẻ ác bị thường tội, người hiền đức nếu không nhận một kết cục bao gồm hậu thì đổi lại cũng rất được sự thông cảm, thương mến của độc giả do nhân nghĩa luôn được đề cao.

Khi ấy thời kỳ hoàng kim của tè thuyết Dương Hà. Cơ hội đó, ông kết đồng bọn với Hoàng Hải Thủy, Thanh Nam, vàng anh Tuấn… chủ nghĩa hiện nay sinh chỉ với sau này mới mở ra với những nhân vật nổi loạn phía bên trong một mẫu văn học mới lạ mang thương hiệu một loạt các tác giả mới.

Tác phẩm thứ nhất ra đời của ông là tập truyện ngắn có tên Bên tuy vậy Cửa. Về sau ông in sách ồ ạt. Toàn bô đầu sách bao gồm đến năm, sáu chục quyển: Anh Ơi Đừng yêu thương Em, Đứa bé Rơi, Em Vẫn ngóng Đợi Anh… Theo thời gian, sách bị mất, thất lạc, bị đốt cháy… nay chỉ với sót duy trì được độ bốn, năm quyển. Suôn sẻ trong đó gồm Bên cái Sông Trẹm.

Thật ra, đây không hẳn là cuốn đái thuyết ông ham mê nhất tuy nhiên lại được fan hâm mộ ưa thích hợp nhất. Khi nói tới tên Dương Hà là phải nhắc đến tác phẩm này. Đến nỗi không hề ít người biết giờ cuốn truyện dù trước đó chưa từng đọc qua.

Bên chiếc Sông Trẹm nhắc về tình yêu trắc trở mà lại đẹp đẽ, đầy hy sinh cao cả giữa nhì nhân vật chính là chàng điền chủ trẻ tuổi Triệu Vỹ và cô thôn chị em Mỹ Lan. Cuốn truyện phổ biến tới nỗi các lần được gửi lên sảnh khấu kịch cùng cải lương. Hiện có hãng phim cũng đang mong muốn chuyển thể kịch phiên bản dựng thành phim sau thành công xuất sắc của một số tiểu thuyết hồ Biểu Chánh.

Xem thêm: Bí Ẩn Về Người Khổng Lồ 2 Đầu Ở Nơi Tận Cùng Của Trái Đất, Sách Đi Ra Thế Giới Với Người Khổng Lồ

Song tuy nhiên với vấn đề viết feuilleton, ông còn ra báo. Đó là các tờ Miền Nam, sống Mới, Diễn Đàn… tuyệt nhất là nhật trình Dân cùng tuần báo đàn bà Đẹp rất ăn khách. Vừa đơn vị xuất bản, vừa công ty in Đẹp, ông làm cho không xuể, lại đã cho ra nhà xuất bạn dạng Kim Lệ in sách của Lê Xuyên, Nguyễn Thụy Long, Nguyên Vũ… nhà văn bản tính xuề xòa, quá trình điều hành báo mạng và đơn vị xuất bạn dạng chủ yếu đuối do vk ông trông nom. Bà làm chủ giỏi buộc phải nhà xuất phiên bản phát triển khỏe mạnh mẽ. Chính vì vậy ngoài cơ hội viết lách, ông dành thời hạn chỉ rong nghịch cùng bạn bè.

Vừa uống ngụm bia, ông lại nhấp ly rượu. Một vại bia với một ly rượu để trước mặt, ông uống đan xen tới thời điểm cả hai cùng cạn. Bên tận ngoại ô, khó gặp bạn bè. Một giở điểm tâm bên cạnh quán, một bữa tối sơ sài ở nhà, ông cứ hằng ngày một mình đóng đô xung quanh quán. Nhìn mông lung ra đằng trước quán, đám rau xanh muống xanh xao phủ dày mặt ao, ngoài xa xe cộ cộ qua lại thưa thớt, ông than phiền bạn già người mất hết, kẻ đi xa chẳng còn ai, độc độ ẩm mãi thật chán. Khi tôi hỏi còn viết tè thuyết nữa không, ông phủ nhận cười xòa:

– tè thuyết gì nữa. Gác bút rồi. Hiện nay chỉ mong viết hồi cam kết thôi.

Quả là tức thì từ cạnh bên năm 75, ông đã bớt viết truyện mà lại chỉ in lại các tác phẩm cũ. Ông sống quá nhiều, gớm nghiệm, hiểu biết quá dày cho một cuốn hồi ký có thể ra đời. Tuy nhiên rồi ông chỉ vào ly rượu trước mặt, phủ nhận nói ngay:

– ao ước viết lắm tuy vậy mắc loại này làm sao viết nổi!

Không phải bây chừ mới uống. Tự xưa vốn là người thích la cà, ông có thể ngồi uống với anh em cả ngày, cả buổi được. Một cuốn hồi ký chắc chắn là rất lôi kéo nhưng thật nặng nề để triển khai khi tuổi già sẽ nhấm nháp nỗi cô đơn vào men rượu.

Chỉ còn cuốn mặt Dòng Sông Trẹm bắt đầu tái phiên bản nằm trước mặt ông. Đứa con yêu thích của đời văn sẽ còn sót lại mãi mãi cùng với đời…

"Vào thời gian 22 giờ 20 ngày 20-8, nhà văn Dương Hà đã từ trần, hưởng trọn thọ 85 tuổi. Lễ nhập quan vào thời gian 11 tiếng 30 ngày 21-8 cùng quàn tại chùa Long Hoa, số 44 mặt đường Trần Minh Quyền, quận 10, TP.HCM. Kính báo cho quý anh em nhà văn, nhà báo, nghệ thuật sĩ cùng quý người hâm mộ trong và ngoài nước đã từng biết và yêu mếm tác phẩm của ông...".
Đây là tin tức chính thức từ mái ấm gia đình và giới văn nhân thân hữu ở trong phòng văn Dương Hà, được thông báo trên social vào trưa nay, 21-8.
*

Nhà văn Dương Hà.

*

Cáo phó tang lễ công ty văn Dương Hà

Nhà văn Dương Hà viết văn từ khi còn là học sinh, vào trong những năm 1949-1950 ông đã gồm truyện ngắn đăng trên những báo ở sài Gòn.

Khi làm cho báo, ông từng làmphóng viên săn tin tòa án, viết tin vặt địa phương rồi viết phóng sự. Ông viết truyện ngắn cho những báo
Mạch Sống, Nhân Loại, thành phố sài thành Mới, giờ Dội…

Nhà văn Dương Hà dần dần trở thành thành ký giả siêng nghiệp, làm thư ký kết tòa soạn, làm chủ bút Nhựt báo Dân, công ty nhiệm
Nhựt báo sống Mới, Tuần báo Ðẹp…Khoảng 1955-1957, ông đồng thời làm những phụ trang Ðiện ảnh, Tân nhạc, Kịch trường, sân khấu...

*

Tác phẩm ở trong nhà văn Dương Hà xuất phiên bản trước 1975.

Hơn hết, ông trở thành trong số những nhà văn viết đái thuyết feuilleton đăng báo từng kỳ ăn khách của đời sống thị dân tp sài thành thập niên 1954-1975, cùng thời với các nhà văn: Trọng Nguyên, bà Tùng Long, Bình Nguyên Lộc, An Khê, Ngọc Linh, Thanh Nam, Sĩ Trung, Ngọc Sơn, Phi Long, Nguyễn Ngọc Mẫn…

Ông viết feuilleton thứ nhất cho báo
Saigon Mới, kế tiếp cùng lúc viết cho những tờ
Phụ phụ nữ Diễn Ðàn, thiếu nữ Ngày Mai, Thẩm Mỹ... Tiểu thuyết đăng mỗi ngày trên báo tp sài thành rất hấp dẫn, cân xứng với độc giả thanh nữ thị dân của báo.

Loại đái thuyết này hấp dẫn lượng độc giả tăng hẳn lên, nhờ thay báo cung cấp rất chạy. Dương Hà viết đái thuyết chạy khách đến mức có những lúc ông bỏ hẳn việc đi rước tin, mướn phòng khách sạn Đại nam giới để siêng tâm ngồi viết. Ðến giờ, thợ sắp chữ những báo mang lại khách sạn lấy bản thảo của ông về in.


Kết thúc một truyện, một tè thuyết nào kia trên báo, Dương Hà lại in nó thành sách. Hầu như quyển truyện ăn khách trên mặt báo này lúc thành sách cũng bán rất chạy.

*

Bên chiếc sông Trẹm phiên phiên bản cải lương.

*

Có các nghệ sĩ sẽ diễn vở cải lương bên dòng sông Trẹm.

*

Quảng cáo phim mặt dòng sông Trẹm.

*

Truyện mặt dòng sông Trẹm tái bản sau 1975 với hình diễn viên Y Phụng - chị em chính trong bộ phim truyền hình cùng tên.

Tác phẩm đầu tay của phòng văn Dương Hà là tập truyện ngắn Bên tuy nhiên cửa, được công ty xuất phiên bản Long Giang - thành phố sài thành ấn hành năm 1950, lúc ông mới 16 tuổi. Đến nay, đơn vị văn Dương Hà có tầm khoảng 50 tác phẩm đã từng xuất phiên bản trước 1975, trong những số đó nổi tiếng nhất là tiểu thuyết mặt dòng sông Trẹm, lấy một địa danh có thật tại Cà Mau là sông Trẹm để viết.

Quyển tè thuyết này đã có lần được gửi thể thành cải lương trước 1975, sau 1975 được gửi thể thành phim vào thời kỳ “Phim mì ăn liền” thập niên 1990, với những diễn viên đó là Y Phụng, Lý Hùng, Lê Tuấn Anh.

Nhà văn Dương Hà lúc sinh thời cho biết thêm Bên cái sông Trẹm chưa phải là thành tựu ông mê thích nhất tuy thế nó là chiến thắng của ông ngay gần như còn sót lại nguyên vẹn nhất, còn phần nhiều những cống phẩm trước 1975 của ông sau 1975 bị thất lạc, mất hết.

những năm sát đây, lúc Bên cái sông Trẹm được tái bản, ông hết sức vui, ông đã gửi lời đến độc giả nhờ tìm kiếm lại, xin lại hoặc thâu tóm về những tác phẩm của chính mình nếu có ai còn giữ, nhất là hai cửa nhà ông khôn xiết quý: truyện ngắn Bên tuy nhiên cửa, tè thuyết Anh ơi, đừng yêu em!

Sau 1975, ông gần như là không viết gì nữa, chỉ sống cùng gia đình, con cái. Ông nhiều lần chuyển nhà từ con đường Cao Thắng, q.3 về Thủ Thiêm, rồi về con hẻm khu Sóng Thần, Bình Triệu… con cái đi làm, ông ở nhà một mình, thường ra quán cafe gần đơn vị ngồi nhìn sông nước, cảnh vật nhưng mà suy tư. Thọ lâu có người tìm đến thăm truyện trò ngày xưa. Ông từng mang lại biết mình muốn viết hồi ký nhưng đến thời điểm này vẫn không rõ ông có dứt quyển hồi ký của chính bản thân mình chưa...